Telekomünikasyon İletişim Başkanı Fethi Şimşek, 5 651 sayılı Yasa ile İnternet dünyasının önemli aktörlerinden olan; içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı ve erişim sağlayıcıların yükümlülük ve sorumlulukları belirlendiğine işaret ederek, yasayla İnternet Kafelere ilişkin düzenlemenin de gerçekleştirildiğini söyledi.
Hala tartışılan ve gündemdeki yerini koruyan 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Yasa, sansür mü? Ya da gerçekten koruyor mu? Hükümet yetkilileri ve yasanın yürütülmesi görevini üstlenen Telekomünikasyon Kurumu (TK) yasaya, sansür yasası denilmesine şiddetle karşı çıkarken, bazı sivil toplum kuruluşları ve bazı akademisyenler ise yasaya sansür yasası demeyi ısrarla sürdürüyorlar.
Yaklaşık bir yıl önce, çocuk pornosu haberlerinin maksatlı olarak gündeme getirildiğini belirten bazı akademisyenler ve sivil toplum kuruluşları “Çocuk pornosu abartılarak, toplum adeta koşullandırıldı. Adalet Bakanlığı'nda var olan yasa çalışmaları, ‘Temiz İnternet' söylemiyle, Ulaştırma Bakanlığınca, yeni bir biçime konarak hızlıca yasalaştırıldı” diye ifade ediyorlar.
5651 sayılı Yasa gereğince TK Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı İnternet Güvenliği Daire Başkanlığı bir yandan İnternet erişimiyle ilgili düzenlemeleri yapıyor ve takip ediyor diğer yandan da istenmeyen içeriklere erişimi engelliyor.
Konuya ilişkin “Telepati”ye bilgi veren Telekomünikasyon İletişim Başkanı Fethi Şimşek, 5 651 sayılı Yasa'nın en önemli özelliğinin, İnternet alanındaki önemli bir boşluğu doldurması olduğunu söyledi. İnternet dünyasına ilişkin bir düzenlemenin yapılması gerektiğinin gerek konunun uzmanları gerekse sivil toplum örgütlerince uzun süredir dile getirilmekte olduğunu anlatan Şimşek, “Nitekim bu kanunla İnternet dünyasının önemli aktörlerinden olan; içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı ve erişim sağlayıcıların yükümlülük ve sorumlulukları belirlenmiş bulunmaktadır” dedi. Şimşek, yasayla yine düzenleme eksikliği nedeniyle ciddi toplumsal bir problem haline gelen İnternet toplu kullanım imkanı sağlayan yerlere (İnternet Kafeler) ilişkin hükümler de getirildiğini dile getirdi. Şimşek açıklamasını şöyle sürdürdü:
“5651 sayılı Kanun'dan önce, işlenen bütün suçlardan dolayı bir İnternet sitesine erişimin engellenmesi mümkündü. 5561 sayılı kanundan sonra sadece burada belirtilen suçlara ilişkin erişimin engellenmesi kararı verilebilecektir. Bu nedenle, 5651 sayılı Kanun sansür kanunu değil tam tersine İnternet'e özgürlük getiren bir kanundur. Yine 5651 sayılı Kanun'dan önce bir İnternet sitesindeki hukuka aykırı bir içerik yüzünden sitenin tamamı kapatılıyordu. Şu anda Kanunun 9'uncu maddesi çerçevesinde, İnternet sitesi kapatılmadan hukuka aykırı içeriğin kaldırılması mümkündür.”
Telekomünikasyon İletişim Başkanı Fethi Şimşek sorularımızı şöyle cevaplandırdı:

Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı hangi ihtiyaçtan doğdu? Başkanlığın kurulmasındaki temel amaç neydi?
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, ülkemizde kanunlarla yapılan dinleme ve haberleşmenin tespit işlemlerinin hukuki ve teknik olarak denetlenmesi ve düzenlenmesi ile bu alanda yapılagelen mükerrer yatırımları önlemek ihtiyacından doğmuştur.
5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda da belirtildiği gibi Telekomünikasyon Kurumu ve bünyesinde yer alan Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, İnternet ortamının daha güvenli bir şekilde kullanımını ve bu konuda alınacak tedbirleri içeren detaylı uygulama adımlarını ve usul-esasları aşağıdaki yönetmeliklerle yayınlamıştır.
İnternet Toplu Kullanım Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik (01.11.2007 tarih ve 26687sayılı Resmi Gazete)
Telekomünikasyon Kurumu Tarafından Erişim Sağlayıcılara ve Yer Sağlayıcılara Faaliyet Belgesi Verilmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (24.10.2007 tarih ve 26680 sayılı Resmi Gazete)
İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesine Dair Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (30.11.2007 tarih ve 26716 Sayılı Resmi Gazete)

Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı bünyesinde İnternet Güvenliği Başkanlığı neden kuruldu?
İnternet Daire Başkanlığı; ülkemizdeki İnternet ortamında yapılan yayınları düzenlemek, bireylerin sağlıklı ve güvenli bir şekilde İnternet ortamından faydalanmasını temin etmek amacıyla kurulmuştur. İnternet or­ta­mın­da iş­le­nen be­lir­li suç­lar­la mü­ca­de­le­ etmek, bu amaca hizmet eden bir araçtır. Bu mücadele yapılırken İnternet'in önemli aktörlerinden olan içe­rik, yer veya eri­şim sağ­la­yı­cı­la­rla işbirliği yapılacaktır.

İnternet Güvenlik Başkanlığı 23 Kasım 2007 günü fiilen göreve başladı? Bu başkanlık toplumda ihtiyaç duyulan hangi hizmeti yerine getiriyor?
Ülkemizde bilgisayar sayısı ve İnternet aboneliği gün geçtikçe artmaktadır. Kendi evinde İnternet aboneliği bulunmayan kişiler ise, İnternet salonları vb. İnternet toplu kullanım imkanı sağlayan yerleri tercih etmektedir. Bu durum, beraberinde bazı sorunları getirmekte ve İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi toplumsal bir ihtiyaç haline gelmektedir. İnsan sosyal bir varlık olduğu için toplu halde yaşamakta, birlikte yaşam ise, düzenleme yapma ihtiyacını doğurmaktadır. İnternet doğası gereği, kontrolü zor bir ortamdır. Avrupa'da ve Amerika'da İnternet yayınlarının düzenlenmesinde, sektördeki sivil toplum örgütleri ile işbirliği yaparak otokontrol mekanizması geliştirmişler ve bu düzenlemelerle ön plana çıkmışlardır. Ülkemizde ise tarihsel ve sosyolojik nedenlerden dolayı sivil toplum örgütleri yeterince gelişmediğinden, devletin bu alanı bizzat düzenlemesi söz konusu olmuştur.

5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Yasa gereğince İnternet Güvenliği Başkanlığı bir yandan İnternet erişimiyle ilgili düzenlemeleri yapacak ve takip edecek, diğer yandan da istenmeyen içeriklere erişimi engelleyecek. Kamuoyunda dönem dönem gündeme getirildiği gibi bu bir “Sansür Yasası” mıdır? Ya da uygulama bir “Sansür” müdür? Konuya bir açıklık getirebilir misiniz?
5651 sayılı kanunun bizce en önemli özelliği, bu alandaki önemli bir boşluğu doldurmasıdır. İnternet dünyasına ilişkin bir düzenlemenin yapılması gerektiği, gerek konunun uzmanları gerekse sivil toplum örgütlerince uzun süredir dile getirilmekteydi. Nitekim bu kanunla İnternet dünyasının önemli aktörlerinden olan; içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı ve erişim sağlayıcıların yükümlülük ve sorumlulukları belirlenmiş bulunmaktadır. Yine düzenleme eksikliği nedeniyle ciddi toplumsal bir problem haline gelen İnternet toplu kullanım imkanı sağlayan yerlere ilişkin hükümler de getirilmiştir.
Kanunun 8'inci maddesinde; İnternet ortamında yapılan bazı yayınlara erişimin engellenebileceği hükme bağlanmıştır. Eri­şi­min en­gel­len­me­si ka­ra­rı, so­ruş­tur­ma ev­re­sin­de hâ­kim, ko­vuş­tur­ma ev­re­sin­de ise mah­ke­me ta­ra­fın­dan ve­ri­lir. So­ruş­tur­ma ev­re­sin­de, ge­cik­me­sin­de sa­kın­ca bu­lu­nan haller­de Cum­hu­ri­yet sav­cı­sı ta­ra­fın­dan da hakim onayına sunulmak şartıyla eri­şi­min en­gel­len­me­si­ne ka­rar ve­ri­le­bi­lir. Ayrıca, Kanun içerik veya yer sağlayıcısı yurt dışında olan katalog suçlarla ilgili yayınlarda Başkanlığımıza resen erişimi engelleme yetkisi vermiştir. Başbakanlıkça hazırlanan ve 30 Kasım 2007 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesine Dair Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 14'üncü maddesine göre; ç ocukların cinsel istismarı veya müstehcenlik suçlarında, içerik veya yer sağlayıcısı yurt içinde olduğu takdirde hakim onayına sunulmak şartıyla Başkanlığımızca resen erişimi engelleme kararı verebilecektir.
5237 sa­yı­lı Türk Ce­za Ka­nu­nun­da yer alan;
1) İn­ti­ha­ra yön­len­dir­me (mad­de 84),
2) Ço­cuk­la­rın cin­sel is­tis­ma­rı (mad­de 103, bi­rin­ci fık­ra),
3) Uyuş­tu­ru­cu ve­ya uya­rı­cı mad­de kul­la­nıl­ma­sı­nı ko­lay­laş­tır­ma (mad­de 190),
4) Sağ­lık için teh­li­ke­li mad­de te­mi­ni (mad­de 194),
5) Müs­teh­cen­lik (mad­de 226),
6) Fu­huş (mad­de 227),
7) Ku­mar oy­nan­ma­sı için yer ve im­kân sağ­la­ma (mad­de 228), suç­la­rı ile 5816 sa­yı­lı Ata­türk Aley­hi­ne İş­le­nen Suç­lar Hak­kın­da Ka­nun­da yer alan suç­lara ilişkin içerik bulunan yayınlara erişim engellenebilecektir.
5651 sayılı Kanundan önce, işlenen bütün suçlardan dolayı bir İnternet sitesine erişimin engellenmesi mümkündü. 5561 sayılı Kanun'dan sonra sadece burada belirtilen suçlara ilişkin erişimin engellenmesi kararı verilebilecektir. Bu nedenle, 5651 sayılı Kanun sansür kanunu değil tam tersine İnternet'e özgürlük getiren bir kanundur. Yine 5651 sayılı kanundan önce bir İnternet sitesindeki hukuka aykırı bir içerik yüzünden sitenin tamamı kapatılıyordu. Şu anda Kanunun 9'uncu maddesi çerçevesinde, İnternet sitesi kapatılmadan hukuka aykırı içeriğin kaldırılması mümkündür.

Yeniden oluşturulması planlanan “İnternet Kurulu” ile, İnternet Güvenliği Başkanlığı nasıl bir işbirliği içerisinde çalışabilir?
İnternet Kurulu; 5651 sayılı Kanunun 10'uncu maddesinin beşinci fıkrasında düzenlenmiştir. Bu maddeye göre; kurula üye gönderecek kurum ve kuruluşlar; Telekomünikasyon
İletişim Başkanlığı, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Çocuk, Kadın ve Aileden sorumlu Devlet Bakanlığı ile Kurum ve ihtiyaç duyulan diğer bakanlık, kamu kurum ve kuruluşları ile İnternet servis sağlayıcıları ve ilgili sivil toplum kuruluşları arasından seçilecek bir temsilcidir. Başkanlığımız İnternet kuruluyla eşgüdümlü bir şekilde çalışabilmek için toplantılara katılacak ve İnternet'e ilişkin yapılacak düzenlemelerde bu kurulla işbirliği içerisinde olacak ve kurulun yaptığı önerileri değerlendirmeye alacaktır. Bu konuda çalışmalar devam etmektedir.
Ulaştırma Bakanlığı dışından tecrübeli ve yetişkin kişi ve kuruluş temsilcilerinin katıldığı bir İnternet Kurulu oluşturularak Telekomünikasyon Kurumu bünyesinde bulunan Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı'nın bu kurulla koordineli çalışması amaçlanmıştır.
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, oluşturulacak olan bu İnternet Kurulu'nun izleme, filtreleme ve engelleme yapılacak içeriği haiz yayınların tespiti ve benzeri konularda yapılacak önerilerini alır ve kanun kapsamındaki konularla ilgili olarak her türlü tedbir veya kararları almakla yükümlüdür.

Eklemek istedikleriniz?
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı bünyesinde kurulan ve 23.11.2007 tarihinde faaliyete başlayan İnternet Daire Başkanlığımız; kanun ve yönetmelikler çerçevesinde deyim yerindeyse İnternet'in güvenliğini sağlayacak, önceki yıllarda meydana gelen olaylar ve yapılan soruşturmalarda ön plana çıkan kanunun ticari amaçla toplu kullanım sağlayıcı olarak nitelediği İnternet kafelerle ilgili düzenlemelerin hayata geçmesini temin etmesi halinde de geleceğimiz olan çocuklarımızın ruh sağlığını korumak ve bilgiye ulaşmanın en çabuk yolu olan çağın teknolojisini rahat ve güvenli bir şekilde kullanmaları için çaba sarfedecektir.
Fethi Şimşek , İnternet dünyasına ilişkin bir düzenlemenin yapılması gerektiğinin gerek konunun uzmanları gerekse sivil toplum örgütlerince uzun süreden beri dile getirildiğini anlatarak, Yasa gereğince bir yandan İnternet erişimiyle ilgili düzenlemeleri yaptıklarını bir yandan da istenmeyen içeriklere erişimi engellediklerini kaydetti.